محقق: رضا حیدریه

عزاداری در بوشهر به شیوه های مختلف و رسم های خاصی برپا می شود که دو قسمت آن بیشتر مورد توجه جوانان و برخی افراد قرار می گیرد، یعنی همان سنج و دمام و سینه زنی. این دو پشت سر هم برگزار می شوند و هر کدام تکمیل کننده ی دیگری است و نمی توان سنج و دمام به عنوان سینه زنی باشد، زیرا خود لایل خاصی دارد که توضیح داده خواهد شد.‏

گروه سنج و دمام متشکل از هفت نفر دمام زن و دو الی سه نفر سنج زن و یک نفر بوق زن می باشد. با صدای بوق و دمیدن اولیه ی آن، مراسم آغاز می شود و دمام زن ها به ترتیب شروع به نواختن می کنند و سپس افراد سنج زن در فواصل آن ها سنج می نوازند. این مراسم اصولاً برای جمع کردن مردم و جمع آوری عزادارن و آگاهی بیشتر نسبت به مراسم ها برگزار می شود، با نواختن سنج و دمام مردم جمع می شوند و از مراسم بعدی یعنی سینه زنی باخبر می شوند.‏

سنج و دمام معمولاً در فاصله ی چند متری مکانی که در آن سینه می زنند آغاز می شود و افراد همراه با گروه به سمت محل سینه زنی می روند، زمانی که به آنجا می رسند تا چند دقیقه به طول می انجامد که پس از قطع شدن ناگهانی سنج و دمام، مراسم سینه زنی آغاز می شود.‏

سینه زنی در بوشهر آیین خاصی دارد و هر کسی نمی تواند به راحتی و بدون آگاهی قبلی در آنجا سینه بزند.‏

ابتدا پیش خوان می آید و نوحه ی خاص پیش خوانی را می خواند ، و او با این نوحه مردم را به سمت سینه  می کشاند و کم کم مردم به سمت سینه جمع می شوند.‏

در بوشهر سینه زنی به صورت حلقه ای انجام می شود و سینه زنان به حالت حلقه به دور نوحه خوان که وسط قرار دارد حرکت می کنند و در هر دو حالت سینه می زنند.پیش خوان پس از گرم کردن مراسم و جمع کردن مردم می رود تا نوحه خوان اصلی به وسط سینه زنان بیاید، نوحه خوان زمانی که وارد سینه می شود سینه باید شلوغ باشد. نوحه خوان با خواندن چند نوحه ی گوناگون که خود وقت زیادی می برد چند لحظه مکس می کند ومی گوید (واحد) بعد از گفتن واحد سینه زنان فقط به صورت تک سینه می زنند و دیگر در دو حالت سینه  می زنند فقط زمانی که پای راست را به جلو می گذارند سینه می زنند.‏

سینه در حالت واحد در اوج خود به سر می برد و گاهی اوقات برخی نوحه خوانان چند واحد می خوانند که بستگی به گرمی و شلوغی سینه می باشد. بعد از واحد سینه برمی گردد به صورت اول و در اوج گرمی عزاداری، نوحه خوان آن را قطع می کند.    ‏